Relacja po wizycie studyjnej we Włoszech

W dniach 09 – 13.12.2019 przedstawiciele zespołu ds. koordynacji sektora ekonomii społecznej z Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Rzeszowie uczestniczyli w wizycie studyjnej do Włoch w ramach projektu Ogólnopolskiego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Socjalnych – „Spójna Integracja Regionalna Ekonomii Społecznej”. Podczas 5 intensywnych dni, uczestnicy odwiedzili 3 włoskie miasta: Bolonię, Weronę i Reggio Emilia, w których prężnie funkcjonuje sfera konsorcjów społecznych i przedsiębiorczości społecznej.

Uczestnicy wizyty mieli okazję poznać nowe rozwiązania w zakresie ekonomii społecznej, tj. funkcjonowanie włoskich przedsiębiorstw i ich konsorcjów czy procesy rewitalizacji, a także brać udział w prezentacjach, szkoleniach, spotkaniach z przedstawicielami poszczególnych spółdzielni. Uczestnicy poznali konkretne przykłady działalności podmiotów ekonomii społecznej:

• La Castra le Nuvole – tzw. „Dom w Chmurach” to mieszkania wspomagane dla osób niepełnosprawnych psychicznie zarządzane przez Spółdzielnię Socjalną Open Group. W domu zamieszkuje 15 osób, które przygotowywane są do samodzielnego życia w warunkach mniej lub bardziej chronionych w zależności od postępów.
• Konsorcjum Romero – to pierwsze konsorcjum Spółdzielni Socjalnych prowincji Reggio Emilia utworzone w 1990 roku. Obecnie zrzesza 19 spółdzielni. Konsorcjum odpowiada za reprezentowanie interesów małych spółdzielni (udział w przetargach), świadczenie usług w zakresie zarządzania kadrami, doradztwa podatkowego, szkoleń.
• LA POLVERIERA, to wiodący projekt konsorcjum gdzie we współpracy z samorządem miasta Reggio Emilia zrewitalizowana została dawna baza wojskowa w pobliżu centrum miasta. 6 dużych budynków przekształconych zostało w miejsce, w którym niesiona jest pomoc osobom potrzebującym, migrantom (nauka języka, wyrobienie dokumentów,  znalezienie mieszkania, pracy), seniorom (całodzienne spotkania, opieka medyczna) i osobom niepełnosprawnym (warsztaty aktywizujące, dzienna terapia, rehabilitacja). W jednym z budynków prowadzona jest restauracja, połączona ze sprzedażą wyrobów wytworzonych przez spółdzielnie zrzeszone w konsorcjum.  Kilkanaście spółdzielni współpracuje tu ze sobą na rzecz osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji. Osoby bezrobotne i pochodzące z nielegalnego handlu ludźmi zajmują się m.in. krawiectwem, sprzedając przy tym wytworzone przez siebie produkty w tamtejszym punkcie. Podobnie jak inne obiekty, to miejsce przyjazne i dynamiczne, gdzie wyraźnie widać szacunek dla jakości życia i pracy.
• Spółdzielnia Socjalna I’Ovile to spółdzielnia należąca do konsorcjum, która obecnie zatrudnia ok. 800 osób, oferuje szeroki wachlarz usług użyteczności publicznej, tj. reintegrację społeczną i zawodową osób defaworyzowanych na rynku pracy, poprzez zaangażowanie ich w prace związane z utrzymaniem zieleni i produkcją, rolnictwo ekologiczne, usługi opiekuńcze czy wsparcie społeczne dla osób osadzonych i wychodzących z zakładów karnych.

Niezwykle cennym doświadczeniem było spotkanie w Ratuszu miasta Reggio Emilia z naczelnikiem Departamentu  ds. Polityki Społecznej, podczas którego uczestnicy poznali system planowania i koordynacji usług na rzecz osób defaryzowanych. Zostały przedstawione konkretne przykłady współpracy samorządu z przedsiębiorstwami społecznymi.

Wszystkie odwiedzone miejsca pokazują, że idea społecznej odpowiedzialności może być naturalnym elementem funkcjonowania każdego z państw. Warto więc sprawdzone rozwiązania przenosić na polski grunt, a wizyty studyjne niewątpliwie mogą w tym pomóc, przyczyniają się do wymiany informacji i pomysłów pomiędzy uczestnikami a gospodarzami.